RẦY NHẨY HẠI SẦU RIÊNG

Cây sầu riêng là cây ăn quả nhiệt đới rất được ưa chuộng ở các nước Đông Nam Á. Tại Việt Nam, Sầu riêng là một trong những trái cây có giá trị kinh tế cao nên đã được chọn là một trong mười hai loại trái cây chủ lực. Những năm gần đây diện tích trồng sầu riêng đã được mở rộng nhanh chóng. Tuy nhiên, nhiều nhà vườn vẫn chưa chú trọng đến công tác phòng trị sâu bệnh trên cây sầu riêng.

Đối với cây sầu riêng ngoài bệnh nứt thân xì mủ do nấm Phytophthora spp là bệnh nguy hiểm nhất trên cây sầu riêng thì RẦY NHẨY cũng là đối tượng sâu hại nguy hiểm không kém.

1.Về đặc điểm hình thái

Rầy nhẩy có tên khoa học là Allocaridara malayensis, thuộc họ Psyllidae và bộ Homoptera.

Con trưởng thành có chiều dài 3 – 4mm, cơ thể có màu nâu lợt, cánh trong suốt. Chúng di chuyển đến cây sầu riêng để đẻ trứng khi cây vừa mới nhú đọt. Trứng có màu vàng lợt, hình bầu dục có một đầu hơi nhọn, kích thước rất nhỏ khoảng 1mm. Trứng được đẻ thành từng ổ (12-14 trứng ở trong mô lá non còn xếp lại chưa mở ra) và trứng có thể được quan sát thấy nếu đưa lá non về phía ánh sáng và nhờ sự hiện diện của các vòng màu vàng hay nâu trên lá.

Ấu trùng tuổi 1 màu vàng, di chuyển rất chậm. Tuổi 2 có một ít lông tơ màu trắng ở phần cuối bụng và bắt đầu phủ một lớp sáp màu trắng, tuổi 3, 4, 5 có các sợi sáp trắng như bông rất dài ở cuối đuôi. Từ tuổi 2 đến tuổi 5 ấu trùng di chuyển rất nhanh khi bị động.

2.Đặc điểm sinh học và gây hại

Ở cả hai giai đoạn trưởng thành và ấu trùng rầy nhảy gây hại bằng cách chích hút nhựa của lá non, vì thế chúng thường có mật độ rất cao trong các đợt cây ra đọt lá non. Con rầy non thường tập trung trong lá non còn xếp lại. Còn con trưởng thành thường tập trung ở mặt dưới của lá non. Lá bị hại thường có những chấm nhỏ màu vàng, sau đó lá bị khô và rụng hàng loạt, làm ảnh hưởng lớn đến sự phát triển, ra hoa và đậu trái của cây. Hiện tượng lá khô và rụng làm nhiều nhà vườn nghĩ rằng cây bị bệnh, do đó đã có nhiều nhà vườn sử dụng các loại thuốc trừ bệnh để phòng trừ vì vậy không có hiểu quả. Trong quá trình gây hại, loài này còn tiết ra mật ngọt tạo điều kiện cho nấm bồ hóng phát triển, ảnh hưởng lớn đến sự quang hợp của lá. Rầy nhẩy phát triển mạnh trong mùa khô, lây lan nhanh từ vườn này sang vườn khác.

3.Biện pháp phòng trừ

Một số biện pháp phòng trừ được khuyến cáo như sau:

– Điều khiển cây ra đọt non đồng loạt.

– Tưới bằng vòi nước mạnh lên các chồi non để rửa trôi ấu trùng và thành trùng.

– Sử dụng thuốc trừ sâu khi >50% chồi bị nhiễm, một số thuốc có hoạt chất hiệu quả cao đối với Rầy nhẩy như: Buprofezin, Etofenprox, ….. Cần luân phiên sử dụng các loại thuốc khác nhau để hạn chế tính kháng thuốc của rầy nhẩy.

Kỹ thuật nông nghiệp Vidan

Tổng hợp