TỰ SẢN XUẤT PHÂN HỮU CƠ VI SINH TỪ VỎ CÀ PHÊ VÀ MEN SỐNG TRICHODERMA

Với hàm lượng hữu cơ trên 30%, vỏ cà phê là một nguồn nguyên liệu quý và có sẵn để sản xuất phân hữu cơ vi sinh giúp cải tạo độ phì cho đất. Bộ phận Nghiên cứu – Tổng công ty VI DAN giới thiệu đến quý nhà vườn các bước tiến hành ủ phân hữu cơ vi sinh từ vỏ cà phê và men sống Trichoderma.

1. Tận dụng nguồn nguyên liệu có sẵn

Tây Nguyên là vùng đất giàu tiềm năng nông nghiệp với nhiều loại cây trồng khác nhau, từ cây công nghiệp mang lại giá trị kinh tế cao như cà phê, hồ tiêu cho đến cây lương thực, rau màu… Tuy nhiên, với sự khai thác đất không hợp lý, sự lạm dụng phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật ngày càng nhiều của con người đã làm suy thoái sức sản xuất của đất. Đầu tiên là làm giảm hàm lượng chất hữu cơ trong đất, từ đó độ phì của đất và cấu trúc đất cũng bị suy giảm trầm trọng. Vì vậy, cần có các biện pháp cải thiện và gia tăng độ phì hay hàm lượng chất hữu cơ trong đất.

Thực tế sản xuất đã khẳng định vai trò thiết yếu của phân hữu cơ trong việc duy trì độ phì nhiêu của đất, ổn định năng suất cây trồng, góp phần vào sản xuất nông nghiệp bền vững. Tuy nhiên, hiện nay nguồn phân hữu cơ từ chất thải của gia súc ngày càng khan hiếm không đủ để đáp ứng cho canh tác nông nghiệp của Tây Nguyên. Trong khi đó, vỏ quả cà phê là một nguồn hữu cơ quý, sẵn có với số lượng lớn.

Vỏ cà phê là nguồn nguyên liệu rất tốt để chế biến phân hữu cơ vi sinh chất lượng cao. Với hàm lượng hữu cơ trên 30%, nếu vỏ cà phê  đem bón mà không được ủ hoai mục thì lại là nguồn gây bệnh cho cây trồng.

Nấm Trichoderma được chứng minh là nguồn vi sinh vật sống tuyệt vời trong sản xuất nông nghiệp bởi khả năng phân hủy xác bã thực vật (vỏ cà phê, rơm rạ, tro trấu…), khả năng đối kháng tiêu diệt nấm bệnh hại rễ có trong đất. Ngoài ra, nấm Trichoderma còn có khả năng tiết ra Indol Acid Acetic (IAA) kích thích sự phát triển hệ rễ của cây trồng.

Do đó, việc sử dụng chế phẩm nấm Trichoderma  để ủ phân hữu cơ giúp phân giải nhanh các chất hữu cơ thành dạng dễ tiêu, cung cấp dinh dưỡng cho cây, phòng một số nấm bệnh gây hại cho cây trồng, tăng cường hệ vi sinh vật có ích trong đất. Đây là một trong những giải pháp tiết kiệm đáng kể, giúp bà con vừa giảm chi phí trong sản xuất, vừa tạo ra nguồn phân hữu cơ cung cấp cho đất, cải tạo đất cực kỳ hiệu quả.

Ứng dụng các thành tựu mới của khoa học, Tổng công ty VI DAN đã nghiên cứu ra những dòng nấm Trichoderma (Men sống VD_Trichoderma hay Men sống VD_BioTrichoderma) kết hợp với những hợp chất sinh học như Amino acid và Humic acid làm tăng quá trình phân hủy xác bã thực vật, gia tăng hàm lượng hữu cơ, tăng sức sống của các vi sinh vật có ích trong phân hữu cơ.

Trong bài viết này, Tổng công ty VI DAN xin gửi tới quý nhà vườn biện pháp cải tiến trong quá trình sử dụng nấm Trichoderma kết hợp với các phụ gia sinh học Acid Amino, Acid Humic… để xử lý vỏ cà phê làm phân hữu cơ vi sinh.

2. Cách tiến hành ủ phân từ vỏ cà phê và men sống Trichoderma

a. Nguyên liệu:

– Vỏ cà phê: 1 tấn (sử dụng vỏ sau khi xạc từ 4-5 ngày để ủ).

– Phân chuồng: càng nhiều càng tốt, nhưng để ủ chung với 1 tấn vỏ cà phê thì lượng phân chuồng phải đạt ít nhất là 0,5 khối.

– Men vi sinh: 1kg Men sống VD_Trichoderma (Men sống VD_Trichoderma được sản xuất trên nền cơ chất giàu chất xơ, tinh bột, protein… và được bổ sung hàm lượng chitin tối ưu để đảm bảo được tính đa năng trong phân hủy xác bã thực vật và tiêu diệt nấm bệnh).

– Phụ gia bổ sung: 500ml VD_Ami.No1 (Giúp tăng khả năng điều tiết enzym của nấm Trichoderma); 1-2 kg VD_Đáng đồng tiền (Giúp ổn nhiệt, bảo vệ bào tử nấm Trichoderma dưới ánh nắng mặt trời và nhiệt độ quá cao).

b. Các bước thực hiện:

* Bước 1:

– Nền dùng để ủ phân phải đảm bảo không bị thấm nước khi gặp mưa. Tốt nhất là nền xi măng, nếu là nền đất thì nền phải cứng, khô, được phủ lên trên nền lớp bạt dày để tránh đống ủ bị thấm nước khi trời mưa.

– Làm ẩm toàn bộ vỏ cà phê bằng cách tưới nhiều nước trước khi ủ.

– Hòa hỗn hợp: Men sống VD_Trichoderma, VD_Ami.No1, VD_Đáng đồng tiền vào phuy 200 lít nước. Khuấy đảo đều nước men trong phuy trước khi múc tưới lên chất ủ.

– Trộn đều hỗn hợp vỏ cà phê và phân chuồng (chất ủ) đống ủ sau này.

* Bước 2:

– Trải chất ủ dày một lớp 20cm lên nền xi măng hoặc lên bạt, lấy dung dịch nước men trong phuy tưới đều lên bề mặt chất ủ. Sau đó, tiếp tục trải chồng tiếp lên trên lớp đầu tiên lớp chất ủ dày 20cm rồi tưới men. Làm tương tự như vậy cho đến khi hết khối chất ủ.

– Sau đó, cào banh đống ủ ra, đảo trộn lại cho đều, tưới thêm nước sao cho ẩm độ trong đống ủ đạt khoảng 60% (nắm vắt chất ủ thấy nước rịn qua kẽ tay là vừa). Sau đó vun chất ủ lại thành đống, tủ bạt kín để giữ ẩm.

Lưu ý: Tùy thuộc vào khối lượng chất ủ mà canh chiều ngang và chiều dài của đống ủ, đảm bảo độ cao của đống ủ không quá 1.5m để thuận tiện cho việc tưới nước bổ sung, kiểm tra chất lượng.

* Bước 3:

– Khoảng 7 – 10 ngày sau, kiểm tra đống ủ, đống ủ nóng, nhiệt độ trong đống ủ đạt trên 60 độ C, có màu nâu đen là tốt, bổ sung thêm nước khi thấy chất ủ có màu nâu nhạt, độ ẩm dưới 60%, như trên dùng tay nắm một vắt cơ chất thấy nước rỉ ra ở kẻ tay là được. Tủ bạt kín đống ủ.

* Bước 4:

– Sau 20 ngày, tiến hành đảo trộn, tưới thêm nước nếu đống ủ bị khô, lên đống và nén chặt, phủ bạt đậy kín đống ủ.

– Sau khoảng 2 tháng, đống ủ sẽ hoàn toàn hoai mục, có thể đem đi bón cho cây trồng.

Bộ phận Kỹ thuật Nông nghiệp –
Tổng công ty VIDAN